Oud-politicus Wim Deetman adviseerde begin mei 2010 aan de bisschoppenconferentie en de Konferentie Nederlandse Religieuzen om een onafhankelijke commissie van wetenschappers aan te stellen die onderzoek moet doen naar misbruik in de Rooms Katholieke Kerk. Deze commissie dient de vele meldingen van sexueel misbruik bij minderjarigen te bestuderen die tussen 1945 en nu bij de kerkelijke instanties zijn gemeld. Daarbij moest volgens Deetman niet alleen gekeken worden naar de omvang van het misbruik en de verantwoordelijkheid en strafbaarheid van de daders, maar het was van het grootste belang dat er ook oog zou zijn voor hulp aan de slachtoffers. Deze onderzoekscommissie seksueel misbruik van minderjarigen binnen de Rooms Katholieke Kerk, zoals de volledige naam luidt, kwam er, en deed van medio 2010 tot december 2011 onafhankelijk onderzoek naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Rooms-Katholieke Kerk van 1945 tot 2010.
Wat bleek. Het meest is geklaagd over de Fraters van Tilburg. Er kwamen in totaal 120 meldingen binnen over deze orde. Vooral internaten zoals Huize Nazareth in Tilburg, De Ruwenberg in Sint-Michielsgestel en De La Salle in Boxtel werden genoemd. Maar hoeveel 'plegers' er waren kon de commissie niet achterhalen omdat er te weinig informatie is.
Het hoge aantal is niet vreemd. Opgericht in 1844 in Tilburg vormde de Fraters van Tilburg de grootste congregatie in Brabant. De geestelijken waren vooral actief in het onderwijs en jeugdwerk. In 1963 hadden de fraters in totaal 92 scholen en in totaal 29 kloosters in ons land. In Brabant alleen al ging het om kloosters in Boxtel, Cuijk, Deurne, Eindhoven, Goirle, Grave, Den Bosch, Loon op Zand, Oisterwijk, Oss, Reusel Sint Michielsgestel en Tilburg. In sommige plaatsen stonden meerdere vestigingen, zoals in Tilburg waar op zes locaties een instelling van de orde zat.
Over Huize Nazareth in Tilburg kwamen de meeste meldingen binnen: dertien. Daarna volgden De Ruwenberg in Sint-Michielsgestel met twaalf, blindeninstituut Sint Henricus in Grave (idem) en Sint Nicolaas in Oss (negen) en voogdij-instituut De La Salle in Boxtel (twaalf).
De commissie kreeg volledige medewerking van de archivaris van de orde in Tilburg, maar merkte wel dat het archief onoverzichtelijk is. En er zou ook al veel vernietigd zijn.
Bronnen:
- ‘Misbruik klus voor wetenschap’, Brabants Dagblad, 8.5.2010.
- W.J. Joachems: ‘Meeste klachten sexueel misbruik over Fraters van Tilburg’, website Omroep Brabant, 23.12.2011.
