Terug naaar Tijdmachine

1655

Het protestants ‘schoolreglement’

Een eerste poging om het onderwijs beter te regelen vond in 1655 plaats. Toen verscheen een protestants ‘schoolreglement’ dat ook voor het katholieke zuiden van Nederland van kracht was. Dat kwam doordat na de afloop van de Tachtigjarige oorlog (1648) de zuidelijke Nederlanden onder bestuur waren gekomen van de Noordelijke Nederlanden: de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Daarmee begon een lange periode van godsdienstonvrijheid in het zuiden. De katholieke kerken werden overgenomen door protestantse dominees. Vanaf 1655 was het dus ook verplicht dat alle schoolmeesters protestant waren. Het ‘schoolreglement’ was zeker een betere regeling. Voor het eerst werden bijvoorbeeld schooltijden vastgesteld. Een lesdag duurde zes uur: van 8 tot 11 ’s morgens, en van 1 tot 4 uur ’s middags. De woensdag en de zaterdagmiddag waren vrij. Ook werd het verplicht gesteld dat in de zomer de school open bleef. Omdat de bevolking voornamelijk bestond uit boeren, werden de kinderen in de zomer vaak van school gehouden om mee te helpen op het land. Voor het katholieke zuiden was dit systeem uiteraard geen succes. De katholieken weigerden zich te bekeren tot het protestantisme en stuurden hun kinderen ook slechts bij uitzondering naar protestante scholen. De vier schooltjes in Tilburg kregen dus protestante onderwijzers, maar erg druk hebben die het nooit gehad. Om toch katholiek onderwijs te kunnen geven, werden in het geheim schooltjes opgericht.