Terug naaar Tijdmachine

1945

Tweede Wereldoorlog - Monumenten in de stad

Op veel plaatsen in Tilburg werden na de bevrijding herdenkingstekens geplaatst. De grotere monumenten (Mariakapel, Schots monument, en monument Prinses Irene-brigade) hebben, net als de twee herdenkingsteken voor Coba Pulskens, en het standbeeld voor burgemeester J. van de Mortel, een aparte pagina in deze Tijdmachine. Maar ook tijdens de oorlogsjaren werden in de stad al Maria-beelden geplaatst om wijken tegen het geweld te beschermen. Een overzicht van dergelijke gedenktekens die nog steeds te zien zijn: - Begraafplaats aan de Gilzerbaan; hier bevindt zich de graven voor geallieerde soldaten die in en rond Tilburg gesneuveld zijn. - Delmerweg: op de joodse begraafplaats bevindt zich een gedenksteen. - Oude Markt. Op 24 januari 1944 werd de Afdeling Bevolking van de gemeente Tilburg overvallen door het ondergronds verzet, met hulp van de ambtenaren die daar werkten. Een plaquette in de gevel van broodjeszaak XL herinnert daaraan; op deze plek stond het gebouw waarin de Afdeling Bevolking gevestigd was. - NS Station Tilburg Centraal: in de toren met het carillon is een plaquette aangebracht ter herinnering aan alle Tilburgers die het leven lieten in de oorlogsjaren. - Ringbaan Zuid & Groenstraat: Schildering van Onze-Lieve-vrouw van Altijddurende Bijstand; herinnert aan de hevige beschietingen en gevechten in de dagen voorafgaand aan de bevrijding van Tilburg, waarbij in de wijk Broekhoven veel slachtoffers te betreuren waren. De icoon van Onze-lieve-vrouw werd gemaakt door de Tilburgse kunstenaar Frans Mandos. Dit gedenkteken werd onthuld op 27 oktober 1945. - Enschot (in de kapel in de Oude Toren); plaquette met namen van oorlogsslachtoffers uit Berkel-Enschot-Heukelom. - Hoek Bisschop Zwijsenstraat en Primus van Gilsstraat: dit is voor zover bekend het oudste Mariabeeld dat door Tilburgers werd aangebracht (in 1940) om de wijk tegen oorlogsgeweld te beschermen. De maker is Niel Steenbergen. - P.F. Bergmansstraat 4. In de tuin staat een Mariabeeld dat op 24 augustus 1941 werd opgesteld om de wijk te beschermen. De maker van het beeld is Charles Vos (1888-1954). - Merodeplein: Mariabeeld, reeds in 1943 opgericht om de wijk te beschermen. - Boomstraat 81: in de gevel een Mariabeeld dat daar al in 1941 is aangebracht om de wijk te beschermen tegen het oorlogsgeweld. - Trouwlaan & Hesperenstraat: Mariabeeld (1946) ter nagedachtenis van alle slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Het beeld is in 2006 gerestaureerd. Het werd gemaakt door Jo Uiterwaal, en is op 5 mei 1946 ingezegend. - Rooseveltplein: Bronzen Mariabeeld in het plantsoen. Kunstenaar: Hein Koreman. Ingewijd op 15 augustus 1960. Dit beeld was een initiatief van de buurtbewoners, en stelt Maria, de moeder van Jezus, voor als beschermvrouwe van alle verzetsstrijders. De plaquette ontbreekt.